Beter laat dan nooit, moet je maar denken over het feit dat de op een week na 20-jarige Jazzstichting Nieuw & Diep in haar jubileumjaar, pas op 1e Paasdag, 17 april 2022 haar jazzseizoen opent. Maar met Yoràn Vroom’s Group Of Friends heb je dan wel een spectaculair begin van een hopelijk mooie jazzjaargang. Ruim 70 bezoekers verkozen vol verwachting een plek in de Kleine Zaal van de Kampanje boven het stralende voorjaarszonnetje.
De vriendengroep begon na een rustige introductie van de musici direct spetterend met een heerlijk opzwepende tune van hun debuutalbum ‘Across A Spectrum’. Rietblazer Itai Weissman opent met het thema en een fijne solo het bal op zijn ‘electronic woodwind instrument’ (EWI), waarop hij tal van klanken elektronisch kan bewerken, zodat het de ene keer klinkt als een fluitsectie, dan weer een gedubbelde koperpartij en soms als een misthoorn. Hij geeft het improvisatiestokje door aan pianist Timothy Blanchet, die na een fraaie pianosolo de verdere eer gunt aan de drie percussionisten, die een geraffineerd samenspel aan de dag leggen, waarin ze elkaar voortdurend uitdagen, opnaaien en tegenspelen, maar ondertussen ragfijne percussiepatronen weven, die onverwacht super strak onderbroken worden door krachtige breaks, op aangeven van bandleider Yoràn Vroom. Pfft, wat een power! En wat zijn dat voor maatsoorten?
Op een knikje van dirigent Vroom krijgt Jeroen Vierdag alle ruimte om zijn 5-string basgitaar te laten ronken en grommen. Onvoorstelbaar, dat hij zo maar invalt voor de afwezige Nathaniël Klumperbeek, de vaste bassist van de groep. Vierdag speelt echter professioneel, af en toe een partituur raadplegend, zijn partijen, alsof hij al jaren in dit gezelschap meespeelt.
Wat bij zo’n band als dit opvalt, is dat het vooral gaat om het oogcontact, zo communiceer je dus, zodat het allemaal lijkt op telepathie. Hoewel nog jong is Yoràn Vroom al in ‘every inch’ een echte bandleider, die vanachter zijn kit, zittend, staand of wandelend over het podium zijn vrienden aanstuurt. Hij dirigeert met subtiele hoofdknikjes, handklapjes of door het aangeven van tempowisselingen met houten of metalen handpercussie.
Het deed me een beetje denken aan de manier waarop Frank Zappa zijn musici aanspoorde. Vroom oogt ook ongedwongen in zijn presentatie en de introductie van zijn songs. Of die van zijn voorbeelden. Zo werd in de eerste set eer betoond aan een van de allergrootste jazzrock groepen ooit, Weather Report met Joe Zawinul’s ‘Procession’. Er viel heel wat te genieten in deze eerste set, waarin heftige percussie battles gedoseerd werden afgewisseld met fraaie filmische stukken met ‘kleine zoektochten’ op de vleugel met sprankelende arpeggio’s in de allerhoogste registers – zo klinken de vogels in het voorjaar – en elektronische soundscapes van Weissman’s EWI. Daarbij bleek ook de beheersing van de dynamische ruimte van de afdeling percussie groot: er is meer dan Animal uit de Muppet Show.
De tweede set begon met een prachtige prelude van Timothy Blanchet op de vleugel. Tot driemaal toe verzocht hij geluidsman André, die het geluid overigens prima onder controle had, om de piano zachter te zetten. Zo klein begon hij zijn solo en zo kreeg hij de zaal muisstil en oogstte daarmee een dankbaar applaus. Hoog tijd nu voor een waar percussiefeest, beginnend met een intense drumsolo van Yoràn, dat door zijn broer Yariv Vroom op zijn arsenaal aan percussiespul en zijn kompaan op West-Afrikaanse Mandika percussie (o.a. djembè), Fantison Arabyde werd overgenomen. Een feest, inderdaad, want het is ook fantastisch om te zien, hoe ze gedrieën op elkaar reageren. Het spel van vraag en antwoord, het elkaar uitdagen, plagen, het elkaar opjagen tot erupties en explosies van percussief geratel en gedonder. Geweldig ook om het spelplezier te zien, vooral als de lach bij de heren losbreekt.
De vriendengroep werd in deze set ook nog uitgebreid met de Alkmaarse pianist Danny van Kessel, die collega Blanchet op toetsen en piano bijstand verleende. Een ander hoogtepunt was de compositie met de haast onuitsprekelijke titel: Haitsapparalla (In Further Praise Of Suomi). Fins? Enfin, maakt niet uit, het bleek een prachtig eenvoudig volksliedje te zijn, waarvan het thema, gespeeld door Itai Weissman op zijn rietsynthesizer steeds weer terugkwam na talloze percussieve uitspattingen en virtuoos gesoleer op piano en bas, uitmondend in een feestelijk finale, die je mee kon zingen. Yoràn Vroom zat ondertussen breeduit te lachen achter zijn kit en terecht: zij hadden plezier en zo ook het publiek dat graag nog wel een toegift wilde en ook kreeg. Uw recensent vond wel dat het tot driemaal toe introduceren van zijn vriendengroep iets te veel van het goede was, maar zeiken hoort er nou eenmaal bij….
Tekst Gerard Hoekmeijer – Foto’s Joop van de Water en Fred Geldermans